Thêm 700.000 người được hưởng trợ cấp hưu trí khi hạ điều kiện về tuổi

Lê Hoa

(Dân trí) - Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ đủ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội.

Hạ 5 tuổi hưởng trợ cấp hưu trí

Tại hồ sơ thẩm định dự án Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi Bộ Tư pháp mới công bố, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất giảm độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ đủ 75 tuổi trở lên, thay vì 80 tuổi trở lên như dự thảo trước đó.

Tại dự thảo, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng.

Bên cạnh đó, Bộ này đề xuất chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ đủ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng khác, thì sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách nhà nước đảm bảo.

Ngân sách nhà nước sẽ cung cấp một khoản trợ cấp cho người cao tuổi không có lương hưu, hoặc bảo hiểm xã hội hằng tháng. Người cao tuổi sẽ được ngân sách nhà nước trợ cấp hằng tháng, với mức 500.000 đồng/người/tháng (thay vì mức 360.000 đồng/người/tháng hiện hành). Người nhận trợ cấp cũng được tham gia bảo hiểm y tế miễn phí do ngân sách nhà nước đảm bảo.

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, quy định này nhằm gia tăng đối tượng hưởng trợ cấp hằng tháng mà không phát sinh tăng nhiều ngân sách nhà nước, do ngân sách nhà nước chỉ hỗ trợ bảo hiểm y tế, còn trợ cấp hằng tháng do Quỹ bảo hiểm xã hội đảm bảo từ thời gian đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.

Thêm 700.000 người được hưởng trợ cấp hưu trí khi hạ điều kiện về tuổi - 1

Người dân nhận lương hưu, trợ cấp (ảnh: BHXH VN).

Theo tính toán, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 5 năm với mức tiền lương tháng đóng bình quân như hiện nay có thể được hưởng trợ cấp hằng tháng bằng với mức trợ cấp hưu trí xã hội ngay từ 65 tuổi thay vì phải chờ đến 75 tuổi.

Số tiền trợ cấp hằng tháng hưởng sớm 10 năm từ Quỹ bảo hiểm xã hội do người lao động đã có 5 năm đóng góp, đồng thời người lao động được hưởng bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước đảm bảo.

Để phù hợp với thực tiễn triển khai trong khuyến khích các địa phương, đảm bảo tính ổn định, không gây xáo trộn cũng như phát sinh tăng nguồn lực thực hiện, dự thảo quy định, đối với trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách nhà nước đảm bảo thì các địa phương tiếp tục thực hiện cùng với các chính sách khác đối với người cao tuổi.

Còn trợ cấp hàng tháng do Quỹ bảo hiểm xã hội đảm bảo thì sẽ do cơ quan Bảo hiểm xã hội thực hiện.

Xem xét giảm sâu hơn tuổi hưởng trợ cấp 

Đánh giá tác động, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, việc tăng mức trợ cấp hằng tháng với người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên từ 360.000 đồng lên thành 500.000 đồng thì kinh phí phát sinh thêm ước tính vào khoảng hơn 7.100 tỷ đồng/năm, bao gồm giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống 75 tuổi 5.000 tỷ đồng, điều chỉnh mức trợ cấp hằng tháng từ 360.000 đồng thành 500.000 đồng là 2,100 tỷ đồng.

Đối với người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng khác, việc nâng mức trợ cấp sẽ giúp cho những người cao tuổi này có thêm hỗ trợ về kinh tế để cải thiện cuộc sống.

Ước tính hiện nay có khoảng 1,2 triệu người cao tuổi từ 80 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng khác đang hưởng trợ cấp xã hội.

Khi giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 xuống 75 sẽ có thêm khoảng hơn 700.000 người cao tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Thêm 700.000 người được hưởng trợ cấp hưu trí khi hạ điều kiện về tuổi - 2

Ủy viên chuyên trách Ủy ban Xã hội của Quốc hội Phạm Trọng Nghĩa (ảnh: quochoi.vn).

Ủy viên chuyên trách Ủy ban Xã hội của Quốc hội Phạm Trọng Nghĩa cho biết, việc mở rộng đối tượng được hưởng an sinh xã hội bằng cách giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 xuống 75 tuổi là phù hợp.

Theo ông Nghĩa, hiện nay, các chính sách an sinh xã hội như bảo hiểm xã hội, trợ giúp xã hội vẫn chưa bao phủ hết. Thêm vào đó, việc quy định 80 tuổi dẫn đến một nhóm đối tượng đã hết tuổi lao động nhưng không có lương hưu, chưa nhận được hỗ trợ an sinh thì sẽ gặp nhiều khó khăn. Do đó, việc hạ tuổi, sẽ giúp các chính sách an sinh xã hội bao phủ rộng hơn.

"Hiện nay trợ giúp xã hội của chúng ta đang bị giới hạn bởi nguồn lực. Nên thời gian tới, nếu điều kiện kinh tế - xã hội phát triển tốt hơn, có đủ nguồn lực có thể xem xét giảm sâu hơn số độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí. Có thể xuống 70 tuổi hoặc thấp hơn nữa. Việc này rất tốt và thể hiện nghĩa vụ của nhà nước, của xã hội với các thành viên yếu thế", ông Nghĩa đề xuất.

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tính đến cuối năm 2022, Việt Nam có khoảng 14,4 triệu người sau độ tuổi nghỉ hưu (từ 55 tuổi trở lên đối với nữ; từ 60 tuổi trở lên đối với nam).

Tuy nhiên, mới chỉ có 35% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, bảo hiểm xã hội hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội, tương đương 5,1 triệu người.

Theo mục tiêu Trung ương giao tại Nghị quyết số 28-NQ/TW phấn đấu đến năm 2030 khoảng 60% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, bảo hiểm xã hội hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội, tương đương 8,94 triệu người.

Để đạt mục tiêu Trung ương giao, trong 6 năm tới phải tăng 25% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, bảo hiểm xã hội hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội tương đương 3,84 triệu người.